W zaborczych armiach
23 sierpnia razem z naszymi kolegami z Konnej GRH Kresy, GRH 14 Pułku Strzelców Syberyjskich z Przasnysza, ze stowarzyszeniem rekonstrukcji historycznych Marienburg z Malborka uczestniczyliśmy w wojewódzkich obchodach bieżeństwa (po rosyjsku termin ten oznacza uchodźstwo; określa się tak również uchodźstwo z terenów zajmowanych przez nieprzyjacielską armię podczas I wojny światowej. 3 maja 1915 roku wojska niemieckie przerywają linię frontu i szybko posuwają się na wschód. Armia rosyjska przyjmuje taktykę spalonej ziemi: z pozostawianych terenów wygania ludność a majątek przejmuje lub niszczy. Apogeum bieżeństwa przypada na okres od wiosny do jesieni 1915 roku. Miliony mieszkańców zachodnich guberni Imperium Rosyjskiego w panice i chaosie ruszają w głąb kraju. Droga trwa wiele miesięcy i pochłania mnóstwo ofiar.) i 100 rocznicy wielkiej bitwy pod Bielskiem Podlaskim.
I wojna światowa wybuchła w lipcu 1914 roku i trwała do listopada 1918 roku. Był to największy konflikt zbrojny na kontynencie europejskim od czasów wojen napoleońskich z początku XIX wieku. Areną walk były też tereny znajdujące się dziś w granicach województwa podlaskiego. Miejscem jednej z największych bitew sierpnia 1915 roku były okolice podbielskiej wsi Augustowo.
Bitwa o Bielsk była jedną z największych w dziejach Białostocczyzny. Na zajęte i umocnione przez Rosjan miasto nacierali z zachodu i północy Niemcy. Ze strony niemieckiej brało w niej udział 9 dywizji z czterech korpusów 12. Armii. Armią niemiecką dowodził Max von Gallwitz. Wydarzenia te były na tyle istotne dla losów I wojny światowej, że już 22 sierpnia 1915 roku donosiła o nich amerykańska prasa. „The Chicago Tribune” informowała swoich czytelników: „21 sierpnia 1915r. siły gen. Gallwitza przejęły Bielsk. Zostało to ogłoszone tego samego dnia po południu. Dzięki temu został zablokowany kolejowy węzeł komunikacyjny pomiędzy Rosjanami znajdującymi się w Grodnie i Brześciu litewskim. Bielsk jest 10 tys. miastem, położonym na południowym wschodzie, 25 mil od Białegostoku i 50 mil na północny zachód od Brześcia litewskiego. Aktualnie lewe skrzydło sił gen. Gallwitza próbuje otoczyć siły rosyjskie w Białymstoku. Rosjanie zostali zmuszeni do opuszczenia miasta, pozostawiając kolej. Bawarczycy działający w prawym skrzydle armii gen. Gallwitza złamali opór wroga i od dzisiejszego świtu cała rosyjska linia wycofuje się po poczynionych wysiłkach przezwyciężenia Niemców. Rosjanie, którzy najeżdżali z kowieńskiej warowni, ewakuują się i wracają w kierunku Wilna.”
Na cmentarzach w pobliżu Augustowa i Bielska Podlaskiego pochowano kilka tysięcy poległych żołnierzy, wśród nich wielu Polaków służących w zaborczych armiach. Trzy cmentarze z okresu I wojny światowej (2 niemieckie i 1 rosyjski) znajdują się też we wsi Gregorowce.
Uroczyste wojewódzkie obchody setnej rocznicy I wojny światowej odbyły się w Studziwodach (dzielnica Bielska) oraz we wsi Augustowo w gminie Bielsk Podlaski. Rozpoczęły się w niedzielę 23 sierpnia o godz. 9 liturgią świętą w cerkwi parafialnej św. Jana Teologa w podbielskim Augustowie. Ok. godz. 12.30 rozpoczęła się inscenizacja historyczna wyjazdu w bieżeństwo z sierpnia 1915 roku, zaś ok. godz. 13.30 – inscenizacja wielkiej bitwy o Bielsk z sierpnia 1915 roku.
http://bialystok.tvp.pl/21341417/23082015-godz-2200
www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/126404
Zdjęcia >>
