Bitwa Niemeńska

22 września w Sokółce wspominano 93. rocznicę Bitwy Niemeńskiej. Przypieczętowała ona zwycięstwo Polaków w kampanii 1920 roku. Historycy zwykli mówić, że była przysłowiową kropką nad „i” po wiktorii odniesionej w połowie sierpnia 1920 roku na przedpolach Warszawy, zwanej Cudem nad Wisłą.

Bitwa na Niemnem była efektem obaw Józefa Piłsudskiego o możliwy zbrojny rewanż cofającej się spod Warszawy Armii Czerwonej. Przez sześć dni dwie polskie armie rozlokowane od Suwałk, przez Sokółkę aż po Brześć walczyły przeciwko dużo liczniejszym oddziałom bolszewickim dowodzonym przez Michaiła Tuchaczewskiego. Pierwsze natarcia ruszyły właśnie z okolic Sokółki. Pod dowództwem stacjonującego w mieście generała Rydza-Śmigłego wojska polskie pokonały ostatecznie wroga.

Przypomnijmy: Ok. 17.08 do II Brygady Jazdy skierowany został 4 pułk ułanów (Zaniemeńskich) z 2 A (zgodnie z rozkazem, do brygady miał być włączony także 211 p.uł. ześrodkowany w Sochaczewie – działał on jednak samodzielnie, a w dniu 20.08 odszedł do Dywizji Kawalerii gen. Dreszera). Od 18.08 brygada (4 i nasz 10 p.uł.) podporządkowana została dcy Grupy „Dolnej Wisły” – gen. ppor. Mikołajowi Osikowskiemu. W rej. Góra – Staroźreby, w dniach 19 – 21.08 wzięła udział w walkach oddziałów 5 A z wojskami Gaja – Chana. Po zakończeniu działań, 23.08 Brygada otrzymała rozkaz koncentracji w Sierpcu. We wrześniu – w ramach ogólnego przegrupowania wojsk polskich – skierowana została na Suwalszczyznę do 2 Armii gen. por. Edwarda Rydza-Śmigłego. W ramach tzw. Grupy Skrzydłowej, w dniu 20.09, Brygada (4 i 10 p.uł.) zgrupowana była w rej. m. Płaska k. Augustowa. W dniu 22.09 dowodzenie Brygadą objął płk Stefan Strzemiński. Od tegoż dnia brała ona udział w „Bitwie Niemeńskiej”. Z Druskiennik skierowana na Porzecze (24.09) – Jeziory – Skidel, a następnie na Myto.  W dniu 29.09 włączona do Grupy Pościgowej (od 1.10 noszącej nazwę Grupy „Mir”) wzięła udział w pościgu na kierunku: Bielica – Nowogródek (zaj, 1.10) – Mir (zaj. nocą 3/4.10). W dniu 4.10 marsz. Józef Piłsudski wydał rozkaz przegrupowania wojsk do ostatniej operacji mającej na celu zajęcie północnej Wileńszczyzny aż do granicy z sojuszniczą Łotwą. Po przegrupowaniu Grupy „Mir” – w jej ramach – Brygada (4 i 10 p.uł.) rusza w dniu 11.10 w pościg na kierunku: Stołpce – Kojdanów – Raków – Radoszkowice – Dołhinów, gdzie 14.10 skończyła działania zaczepne (koniec wojny 18.10).

Sokólskie uroczystości (tylko dwa miasta w Polsce obchodzą rocznicę tej bitwy, Sokółka i Sejny) rozpoczęła msza w kościele pw. św. Antoniego Padewskiego. Część patriotyczna odbyła się pod Pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego. Uświetnili ją: Sokólski Pododdział Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich i nasz Szwadron Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich z Białegostoku, a także Grupa Rekonstrukcji Historycznej Policja Państwowa 39. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Do Sokółki przyjechali też posłowie: Jarosław Zieliński, Krzysztof Jurgiel i Joachim Brudziński. Jak mówi Stanisław Małachwiej, burmistrz Sokółki – Musimy pamiętać o tym ważnym wydarzeniu i Sokółka pamięta, jako jedno z dwóch miast, które obchodzi tę rocznicę, tejże bitwy, ona jest istotna w historii Polski.

Pamięć o zwycięstwie nad bolszewikami pielęgnują kolejne pokolenia. Takie uroczystości organizowane są od lat dziewięćdziesiątych.

Po oficjalnych uroczystościach w Sokółce spotkaliśmy się z przyjaciółmi z Sokólskiego Pododdziału Kawalerii im. 10 PUL na ognisku. Były jak zwykle ułańskie śpiewy, dzielenie się wrażeniami. Już kolejny raz okazało się, że słowa o przyjaźni z Sokółką nie są pustym gadaniem. Jasiu dzięki za konie, gdyby nie ty byłoby nas mniej. Dziękujemy paniom za pyszny bigos i babkę. Kolegom za super nalewki. Do zobaczenia.

http://www.tvp.pl/bialystok/informacje/obiektyw/wideo/22092013-godz-1830/12478833

http://isokolka.eu/sokolka/5959-z-historii-trzeba-wyciagac-wnioski-93-lata-po-bitwie-nad-niemnem

{gallery}galeria/sokolka13{/gallery}